- мардымсыз
- син.: құнарсызМыс беретін завод жұмысшыларының алатын ақылары мардымсыз (Ғ.Мұстафин).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
қажақ-құжақ — зат. Азын аулақ тіске басар ас су, мардымсыз азық … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
абжауқын — 1. (Жамб., Қорд.) мардымсыз, болмашы, жартымсыз, азғана. А б ж а уқ ы н ауқаттың үстіне келдіңдер, дастарқанға отырыңдар, бәрімізге жетеді (Жамб., Қорд.). 2. (ҚХР) жеңіл ас … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ағары — (Қарақ.) азырақ, аз ғана. Қасқалдаққа бір а ғ а р ы май бітсе, қарқылдасып ұшқан көлін танымас (Қарақ.). [Қарақалпақша ағары 67 грамм; түр. асгары өте аз, мардымсыз (Тур. рус. сл., 1977, 67). Сөздің алғашқы төркіні араб сөзі харруба сиымдық… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дермен — (Алм., Шел.; Қ орда, Сыр.; Маң., Маңғ.) диірмен. Соғыс кезінде д е р м е н г е тартар дән де болған жоқ қой (Маң., Маңғ.). Ауданымызда бір ақ д е р м е н бар, оның жұмысы да мардымсыз («Лен. туы», 5.03.1939, №20 21). Маңғыстауда Ақдермен,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
емен-жарқы — (Сем., Абай) шағын ғана, болмашы, мардымсыз. Көпшіліктің тұрмысы е м е н ж а р қ ы ғана (Сем., Абай). Абай қырдағы толып жатқан егінші, пішенші, е м е нж а р қ ы ғана тірлігі бар жатақ сатақ, бұқара сұқара дегенді қостағыш боп алыпты (М. Әу.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жәрәндік — (Шығ.Қаз., Зайс.; Сем., Ұрж.) арбаның қалқаны, сатысы. Ж ә р ә н д і к т і арба шөп тасуға қолайлы (Шығ.Қаз., Зайс.). Ж ә р ә н д і к с і з басылған шөп мардымсыз (Сем., Ұрж.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
иттің жүніне тұрған қылаудай — (ҚХР) болмашы, мардымсыз, кішкене ғана … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
құрдым — 1 (Сем., Абай) кішкене, нашар, арық. Бұл мал қ ұ р д ы м екен (Сем., Абай) 2 (Сем.: Көкп., Ақс.) аз су, мардымсыз су. Мынау арықтағы суды біз қ ұ рд ы м дейміз (Сем., Көкп.) 3 (Қарақ.) өзен көлдің ең терең жері … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
мырдымсыз — (Орал, Орда) мардымсыз. Әлі күнге сауат ашу жұмысы м ы р д ы мс ы з («Ж. жол.», 22.10.1937) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шынамдай — (Алм., Жам.) өте кіші, кішкентай, мардымсыз. Ш ы н а м д а й нәрсені үлкен етіп айту ұят (Алм., Жам.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
борала — ет. Борау, жан жағына ұшу (шашырау). Балтаны көкеме ұқсап сілтеп жатырмын, әй бірақ олай бұлай б о р а л а п ұшқан жаңқалар мардымсыз (Қ. Омаров, Әке, 84) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі